Suburra, czyli W świętym mieście grzech czai się za każdym rogiem

Trwa dobra passa włoskiego kina. Co prawda wciąż nie obejrzałem Gomorry, na Wielkim pięknie utknąłem w 15 minucie, a za Młodość (wiem) się boję zabierać :), ale tak, trwa dobra passa włoskiego kina! Recenzja filmu Suburra.

Włoskie kino gangsterskie

Seans filmu Suburra obudził we mnie niespodziewane wspomnienia z młodości. Ależ to brzmi! Gdyby mnie ktoś kiedyś zapytał, to odpowiedziałbym, że nigdy nie byłem fanem ani nawet odbiorcą sensacyjnego kina o mafii i seriali pokroju Ośmiornicy, ale okazało się, że takie kino gdzieś we mnie w podświadomości tkwiło. Oglądane za małolata śledzącego w telewizji przygody komisarza Cattaniego, o których to przygodach nie potrafiłbym dzisiaj powiedzieć ni słowa. Tkwiło i najwyraźniej za nim tęskniłem, bo tak oglądając Suburrę wróciły te wszystkie skrywane uczucia. A trzeba pamiętać, że włoskie kino gangsterskie budzi ich najwięcej. Śmiało można powiedzieć, że to najbardziej wkurwiające do oglądania kino gangsterskie – niby wszystko jest w nim takie samo jak w gangsterkach z innych regionów świata (mafiosi, policjanci, narkotyki, brutalność, przekupieni politycy itede, itepe), ale natura Włochów dodaje mu niepowtarzalnego smaczku. Ta ich przesadzona miłość do rodziny, nawet u największych skurwieli, którzy nie liczą się z ludzkim życiem, czy mocno charakterystyczne tchórzostwo. Nie ma tam takiego twardziela, który by się nie rozpłakał i nie błagał o litość, gdy w końcu przyjdzie na niego kryska. Największy „twardziel”, który bez mrugnięcia utopił w cementowych butach pęczki swoich wrogów, z lufą przy skroni zaczyna kwiczeć z przerażenia. I dlatego to jest tak trudne do oglądania. Nie dlatego, że cierpi, ale dlatego, że chciałoby mu się powiedzieć „więcej godności, bydlaku, poczuj to, co sprawiłeś innym, a nie kwicz!”. plus „dobrze ci tak!”. I nie dlatego, że kocha rodzinę, ale dlatego, że podwójne obrzydzenie sprawia całując dzieci w czółko niż zabijając wrogów bez mrugnięcia okiem. Oto z grubsza cała paleta uczuć, jakie przetaczają się przez łeb podczas oglądania włoskiego kina gangsterskiego. Podczas oglądania Suburra również.

– Spokojnie, Łysy, zostawisz Q w spokoju. Napisze dobrą recenzję.

Fabuła filmu Suburra

Trudna z tym sprawa, bo fabuła filmu jest dość zagmatwana (choć nie ma żadnego problemu w jej śledzeniu) i próba jej bliższego przedstawienia naraża recenzującego na spoiler. Na pewno skrócony opis fabuły cytowany w komentarzach na Filmwebie (główny opis filmu na IMDb) mówi za dużo i na Waszym miejscu bym go unikał. Najlepiej po prostu zaczął oglądać Suburra i to najlepsze rozwiązanie.

A zaczyna się od polityka, który wpada w tarapaty. Próbując wyplątać się z nich wpada w jeszcze większe tarapaty nakręcając machinę, w której trybiki wkrótce wkręcają się wszystkie grube ryby rzymskiej przestępczości zorganizowanej. Od gangsterów z dziada pradziada, poprzez gang brutalnych Cyganów, aż po aspirującego młodego badassa, który chce udowodnić, że jego ojciec-gangster to przy nim miękka pipa. To tak z grubsza i po łebkach, bo trudno (i nie potrzeba) bez nadmiernych spoilerów przedstawić tę opowieść z gatunku „kilka pozornie niezwiązanych ze sobą historii…”. Przy czym te pozornie niezwiązane ze sobą wydarzenia są powiązane na tyle subtelnie, że nie dałoby się z filmu wyodrębnić jakichś trzech, czterech konkretnych segmentów (no wiecie, z takiego Pulp Fiction by się dało, choć to również jedna, spójna całość).

Recenzja filmu Suburra

Ale to nie opowiadana historia jest główną zaletą filmu Stefano Sollimy (muszę w końcu obejrzeć jego A.C.A.B.: All Cops Are Bastards, no i serialową Gomorrę, której też jest reżyserem). Ta jest raczej standardowa i prowadzi przez konieczne punkty wycieczki – skorumpowana władza, która daje poczucie nietykalności, gangsterski honor, który trudno jest zachować w pewnych sytuacjach, brutalni i bezlitośni mordercy, którzy nie liczą się z nikim. To wszystko było i będzie póki trwać będzie kino. Rzecz w tym nie co pokazać, tylko jak to pokazać.

Realizacja Suburry jest imponująca i monumentalna. Wielka w tym zasługa muzyki, która momentami czyni Suburrę tak intensywną, że klimat zbrodni można kroić nożem i wystarczyłoby do obdzielenia przynajmniej kilku filmów. Jakby tego było mało, wszystko to zanurzone jest w pewnym unoszącym się nad filmem duchu mistycyzmu, wszak jesteśmy w centrum chrześcijańskiego wszechświata, w którym tylko dni dzielą od bezprecedensowej sensacji. Wszechświata, który nie potrafi uniknąć zmieszania się z wielką i brudną polityką. W świętym mieście grzech czai się za każdym rogiem – chciałoby się napisać na plakacie filmu. A najwięcej honoru mają jak zawsze ci, po których można by się tego spodziewać najmniej. To ciekawe, ale przy tak umiejętnie podanej gangsterskiej historii nawet skąpany w deszczu nocny Rzym nie wydaje się banalnym realizatorskim zabiegiem, z którego korzysta każdy, kto chciałby, żeby jego film był mroczny. Nie, nawet deszcz tu pasuje bez kręcenia nosem na reżysera.

– Yyyy, to ja poczekam na następną windę…

Do tego wszystkiego Suburra oferuje pełne spektrum emocji, o których pisałem na początku. Na przemian się wkurwiasz, masz ochotę kogoś zabić, przerażasz się i uświadamiasz, że są na świecie tacy ludzie i dziękujesz, że nie spotkałeś ich na swojej drodze. Nie wszystko kończy się tutaj tak jakbym to sobie zaplanował w idealnym scenariuszu i przez chwilę myślałem, że to słabość tego filmu, ale doszedłem do wniosku, że nie. Byłoby za prosto, gdyby w życiu wszystko kończyło się tak, jak z grubsza przewidywałeś i sobie życzyłeś. W filmie tak samo.

(2032)